Ochrona siedlisk i gatunków terenów nieleśnych zależnych od wód na Podkarpaciu
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Rzeszowie, działając w ramach porozumienia z Generalną Dyrekcją Ochrony Środowiska, realizuje na terenie województwa podkarpackiego projekt nr POIS.02.04.00-00-0108/16 pn. Ochrona siedlisk i gatunków terenów nieleśnych zależnych od wód. Projekt ma zasięg ogólnokrajowy i obejmuje obszary Natura 2000. Na terenie województwa podkarpackiego są to obszary:
- Ostoja Jaśliska PLH180014,
- Jasiołka PLH180011,
- Józefów – Wola Dębowiecka PLH180033,
- Łąki nad Młynówką PLH180041,
- Mrowle Łąki PLH180043,
- Łukawiec PLH180024.
Realizacja projektu obejmuje siedliska przyrodnicze łąkowo – pastwiskowe (kod 6510 - niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie i kod 6410 - zmiennowilgotne łąki trzęślicowe), a także torfowiska (kod 7140 - torfowiska przejściowe i trzęsawiska i kod 7230 - górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk) oraz siedliska gatunków motyli (kod 1059 - modraszek telejus, kod 1060 - czerwończyk nieparek, kod 1061 - modraszek nausitous, kod 4038 - czerwończyk fioletek), których stan zachowania jest niezadowalający lub zły.
Celami projektu są:
- poprawa stanu zachowania ww. siedlisk nieleśnych zależnych od wód,
- przywrócenie właściwego stanu zachowania danych płatów siedlisk,
- poprawa warunków bytowania zwierząt zamieszkujących siedliska wodno – błotne oraz zwiększenie areału siedlisk gatunków rzadkich i zagrożonych wyginięciem.
Warunkiem osiągnięcia wymienionych celów jest przeprowadzenie na terenach siedlisk objętych projektem odpowiednich działań ochronnych, określonych w planach zadań ochronnych, sporządzonych dla poszczególnych obszarów Natura 2000. Działania te polegają m.in. na koszeniu, usuwaniu drzew i krzewów oraz usuwaniu inwazyjnych gatunków (m.in. nawłoci kanadyjskiej). Aby te działania można było zrealizować konieczne jest uzyskanie przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska stosownych zgód właścicieli/zarządców terenów na których ww. siedliska przyrodnicze oraz siedliska gatunków występują. W przypadku województwa podkarpackiego powierzchnia na której zaplanowano realizację ww. działań to ok. 220 ha. Są to przeważnie grunty prywatne, poza tym grunty znajdujące się zarządzie nadleśnictw oraz będące własnością samorządów.
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Rzeszowie podjęła szereg działań w celu skontaktowania się z właścicielami gruntów objętych projektem oraz podjęcia z nimi rozmów na temat możliwości wykonania odpowiednich działań ochronnych. W tym celu pracownicy Regionalnej Dyrekcji zorganizowali szereg spotkań z właścicielami i zarządcami gruntów objętych projektem. Spotkania odbyływały się:
- w siedzibie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Rzeszowie w Rzeszowie z przedstawicielami samorządów,
- w Urzędach Gmin (np. Dukla),
- w siedzibach Nadleśnictw (Nadleśnictwo Dukla oraz Nadleśnictwo Rymanów),
- w miejscach zamieszkania poszczególnych właścicieli gruntów (np. w miejscowościach Posada Jaśliska, Tylawa, Krosno, Osiek Jasielski, Trzcinica, Oleszyce, Łukawiec).
W sumie Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Rzeszowie zorganizowała 14 spotkań. W ich trakcie przedstawiano m.in. korzyści wynikające z wzięcia udziału w realizacji projektu, spośród których warto wymienić przywrócenie użytków zielonych do pierwotnej formy (łąka), czy pozyskanie drewna z wycinki drzew i krzewów z terenu objętego projektem.
Istotnym argumentem zachęcającym do wejścia we współpracę z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Rzeszowie jest fakt, że właściciele nie ponoszą żadnych kosztów związanych z realizacją ww. działań, w tym z usunięciem biomasy. Wszystkie bowiem wydatki są finansowane z budżetu projektu. Na spotkaniach udzielano odpowiedzi na liczne pytania właścicieli, dotyczące zarówno realizacji projektu na ich gruntach jak i samym faktem położenia gruntów w obszarze Natura 2000. Efektem przeprowadzonych spotkań było podpisanie porozumień z częścią właścicieli prywatnych oraz z przedstawicielami gmin, których grunty objęte są projektem. Niezwykle istotnym było także podpisanie porozumienia z Nadleśnictwem, na którego terenie znajdują się torfowiska objęte projektem.
Dziękujemy wszystkim uczestnikom dotąd przeprowadzonych spotkań, w tym przedstawicielom samorządów, nadleśnictw, jak również wszystkim prywatnym osobom, które uczestniczyły w spotkaniach.
W harmonogramie projektu zaplanowane są kolejne spotkania. Liczymy na aktywny udział w spotkaniach i współpracę w ramach projektu, aby osiągnąć wspólny cel, jakim jest ochrona podkarpackiej przyrody.
Fot.: RDOŚ w Rzeszowie